MUSIKİ DERNEKLERİNİN SORUNLARI 1

SERDAR TAŞTANOĞLU

MUSIKİ DERNEKLERİNİN SORUNLARI 1

05 Mart 2016

Mart 5, 2016

Yıllarca yüreğimizde müzik aşkı, dilimizde türküler şarkılar, elimizde enstrüman, hayalimizde engin projeler olmasına rağmen Musıki alanı dışında, görev aldığımdan, bir Musıki derneğini kurup, yönetici konumuna gelmeden önce, Musıki derneklerinin faaliyetleri için gerekli maddi kaynakları nasıl temin ettiklerini, projelerini gerçekleştirmeleri için gereksinme duydukları temel giderleri nasıl karşıladıklarını, maddi destekleri nereden? ve ne şekilde? temin ettikleri hususunda, ne yazık çok fazla bir fikrim olamamıştı. Musıki Derneklerin temel finansal kaynağının en basit şekli ile üye aidatları olduğunu ve de söz konusu kaynağın yeterli olduğunu , bu kaynakla her türlü faaliyetlerini gerçekleştirebildiklerini düşünmekteydim.

Biz bir musıki derneğinin kurucu adayları olarak , ortada üst düzey bir ulusal Müzik politikası olmadığını görmüş, üzülerek bir zamanlar sahip olduğu şaşalı dönemini gitgide yitirmekte olduğunu gördüğümüz aşığı olduğumuz bu kıymetli varlığın , yaşatılması ve sonraki kuşaklara aktarılmasının önemini idrak ederek, neler yapabileceğini araştırdıktan sonra , en etkin hizmetin , bir Musıki derneğinin çatısı altında verileceğini düşünerek bir araya gelmiştik.

Bu düşünceden hareketle dernek kurmak gibi zor bir yükümlüğünün altına girmeyi göze aldık. Kolay olmayan bir yolu seçtiğimiz ve de gösterdiğimiz yürekliliğin kendimiz ve yakın çevremizce idrakin de olunmasına rağmen bu yürekliliğimizi duyan, gören ister bireysel, ister Kurumsal yapıda olan tüm Musıkiseverler tarafından da ayni heyecanla takdir edilmeyi bekliyorduk. Ne yazık gerçeğin böyle olmadığını gördük.

Öte yandan kendimizce, mevcut Derneklerce Musıki adına yapılanları yeterli bulmuyor, Musıkimizin yaşaması, ayakta kalması ve sevilmesi için daha etkin işler yapılması gerektiğine inanıyorduk. Bize göre mevcut musıki dernekleri statükocu yapılarından sıyrılıp daha rasyonel, daha orijinal ve ses getirecek işler yapılmalıydılar. Özellikle Türk Musıkisini yeni nesillere sevdirmek ve ülke müziklerini yurtdışında tanıtma çabası içinde olmalıydılar. Gerçekten de işin içine girdikçe, uygulama noktasında da tahminlerimiz gibi mevcutların etkin olmayan faaliyetler gösterdiklerini yakından gözlemledik. Birkaç önde musıki cemiyeti dışında bu hususta hiçbir bir yaratıcılık olmadığı gibi alışılmış olan mevcut sistemlerin heyecansız bir şekilde devam ettirildiğini görüyor ve öğreniyorduk. Bizim aktif faaliyetlerimizin onlara ilham kaynağı olmadığı gibi kendimize istemeden yeni bir düşman yarattığımızı da yaşayarak öğrendik.

Oysa bizler, yapılmayanları yapma azmindeydik. Elbette işin içine girmeden Amatör musıki derneklerinin neden yeteri kadar etkin olmadığı hakkında fazlaca tespitimiz yoktu. Ama zamanla Türkiye genelinde oldukça çok musıki derneği olduğunu öğrendik. Ancak ve ne yazık söz konusu musıki derneklerinin maddi sıkıntılar içinde olduklarını, bırakın yeni ve etkin projeler uygulamayı, ayakta kalmayı bile başarı kabul edecek bir yaşam savaşında olduklarını öğrendik. Üç büyük şehrin dışındaki illerdeki musıki derneklerinin Resmi Kurumların ve Kamuoyunun çok gözü önünde olmasından dolayı destek almada şanslarının daha fazla olduğunu ve daha otokontrol durumunda olduklarından üç büyük şehirdekilere göre daha başarılı icraatlar sergilediklerini de görüp izlemekteydik .Ayrıca üç büyük ildeki Musıki dernekleri yada yöneticilerinin ne yazık resmi kurumlarla yada temsilcileri ile kurdukları şahsi ve siyasi yakınlıklara bağlı olarak destek alabildiğini yaşayarak öğrendik.

Bazı büyük şehirlerde ise bazı Resmi kurumların ise kendi sorumluk alanlarında faaliyet gösteren mevcut musıki derneklerini güçlendirmek, onların daha etkin işler yapmasını sağlayacak destekler vermek yerine, hiçbir yasal yükümlülüğü olmayan ve en küçük zorlukta “Haydi bana eyvallah” diyen koroların çoğalmasını teşvik ediyor. Bu husus ile ilgili olarak hiçbir Ar-Ge yapılmadığından küçük desteklerle kurulmasına vesile oldukları söz konusu koroların sadece niceliğini arttırmak suretiyle musikiye önemli hizmet verildiği kanaatinde olduklarını görüyorduk. Gerekli sanatsal denetimler yapılmadığından da zaman içinde niteliğin aşağıya düşmesine seyirci kalınıyordu. Oysa sonuçlar ortada idi, amip hayvancığı gibi bölünerek çoğalan yapıda, her gün yeni bir koronun ortaya çıkmasına göz yumulmasına karşın koroların çoğaldığı bölgede, doğru orantılı olarak üye ve seyirci kitlesinin artmadığı, bilakis konser salonlarının her geçen gün azaldığı hususu göz ardı ediliyordu. Kanaatimizce resmi kurumların çok fazla da maddi destek vermediği söz konusu korolarla ilgili düşüncesinin sadece siyasi anlamda bir göz boyama mantığı taşıdığı kolayca anlaşılıyordu. Neden daha sorumluk ve ciddiyet taşıyan dernek yapısı altında toplanmadıklarını anlamakta güçlük çekiyorduk.

Diğer yandan zamanla içine girdikten sonra gerçekten hayal kırıklığına uğradığımız birçok hususu tespit ettik. Önce Resmi kurumların büyük bir çoğunluğunun, Amatör Musıki Derneklerine planlı, bilinçli ve sürekli bir biçimde destek olmak gibi bir ideallerinin olmadığını hatta Musıki Derneklerince kendilerine ısrarlı baskılar olmasa, onların varlığını bile duymak istemediğini, zaman zaman onlara kerhen destekler verdiklerini, hatta bazı resmi kurumların kendi bünyelerinde korolar kurup, bu kurdukları korolara gereğinden fazla ilgi göstermek ve maddi destek vermek suretiyle bir anlamda Musıki Derneklerine rakip olup “ Size gerek yok. Biz müzik işini sizden daha iyi yaparız. “ gibi musıki çabayı Dernek bünyesinde yaygınlaştırma yerine tekelci bir davranış sergileyen bir bakış açısında olduklarını da yaşayarak öğrenmemiz oldu. Sonrada Musıki derneklerinin yeterince etkin ve güzel projeler üretmediğinden dolayı Resmi kurumların dikkatini çekmedikleri yada desteğe uygun işler yapmadıkları şeklindeki düşüncemiz de yanıldığımızın farkına vardık . Zira Resmi Kurumların yukarıda izahına çalışıldığı üzere Musıki derneklerinin ne yaptığı, ne ürettiği ile ilgili olunmadığı yada ürettiği işlerin Musıkiye ne kadar yararlı veya ülke çapında, ülke menfaatiyle ilgili olup olmamasının onlar nezdinde hiçbir önem taşımadığı diğer hayal kırıklığımızdı.

Elbette kişisel musıki ve sanat aşkı olan Musıki Derneklerinin önemini idrak eden Resmi Kurumlar ve yöneticilerinin olmadığı gibi bir düşünce yaratmakta haksızlık olur. Az sayıda da olsa Musıki derneklerinin önemini idrak edip , destek olmaya çalışan resmi kurumlar ve yöneticileri de olmasa zaten başta derneklerin kapılarına kilit vurması gibi bir durum ortaya çıkardı. Ama kişisel ve seyrek çabalar yaygın ve ülke genelinde olması gereken bir yapı içinde değildir. Başka bir ifade ile Resmi organlar nezdinde Musıki Derneği olarak yaptığınız çabalar ne kadar önemli olursa olsun ülkeyi temsil, kültürü temsil noktasında ne kadar takdir duyguları yaratırsa yaratsın Resmi kurumların ülke kültürünü yüceltilmesi veya musıkiyi yaşatma kültürü ve bilinci bir genel politika içinde olmadığından, yaptıklarınız bir anlam ifade etmemektedir. Bu ilgisizliğin , kaygısızlığın öyle bir noktaya vardığını Ülkemize, kültürümüze ait yüz akı bir faaliyeti ister yurtiçinde ister yurtdışında gerçekleştirecek olunmasının onlarca hiçbir öneminin olmadığını isterseniz bizim gibi 4 yılda 14 yurtdışı konseri bile icra ederek ülke kültürünü o ülkelerde gündeme getirip takdir ve taltif görmenin bir anlam taşımadığını ne acı ki sonunda anladık.

Musıkinin içinde olan ve objektif gözle bakan herkesin ortak kanaatinin musıkimizi ayakta tutan kurumlarının başta Musıki Dernekleri olduğunu ve bizlerinde bu amaç doğrultusunda Musıki derneği kurduğumuzu ifade etmiştik. Resmi kurumların maddi destek vermemesinden yada yeterince vermemesinden veya ülke yararına olacak projeleri görmemezlikten geldiklerini ifade etmeye çalıştık. Bunlar herkes tarafından farklı değerlenebilir. Ancak Musıkiye hizmet etmeye çalışan ve bu amaçta ayakta kalan nadir organlardan biri olan musıki derneğinin hele hele başarıları ile kendini ispatlamış musıki derneklerinin hayatta kalması için kendini beğendirip aralarına yeni üyeler alması , Musıkiyi ve onu sevenleri ile buluşup sanatsal üretimlerini sergilemesi için gerekli en hayati faaliyeti olan konser faaliyeti için salon temin etmede bile zorlanması durumunda Musıki derneklerinin asli ve önemli görevlerini icra etmesi nasıl beklenebilir.

Bu sorunun yanıtını bulmak zor değil zaten musıkimizin içinde bulunduğu ahval ortada olduğuna göre suçlulardan bazılarının kimler olduğunu sanırım sizlerin de artık anlaması zor olmayacaktır.

Sonuç ; Musıki dernekleri ile Musıkiseverlerin büyük bir güç birliği göstermesi çok önem arzetmektedir . Yaratılacak güç birliği ile gerektiğinde resmi kurumlara musıki derneğinin temsilcisi gibi baskı yapılması, gerektiğinde de hesap sorması ve bütün bunlar yanında Musıki derneğini elde kalan son kaleler gibi görüp koruması, kollaması gerekmektedir. Öte yandan resmi kurumların musıki derneklerine yönelik ciddi, planlı objektif kriterlere sahip bir destek politikasına sahip olması için hep birlikte Kamuoyu yaratılması gerekmektedir. Musıki gemisinin su aldığını geç olmadan idrak etme zamanı gelmiştir.

Saygılarımla

Serdar TAŞTANOĞLU

05-03-2016

tastanogluserdar@hotmail.com